Ağrı Ve Anksiyete: Klinik Aromaterapi Çözümü
Bütünleştirici sağlık, hem standart/geleneksel hem de tamamlayıcı yaklaşımları bir ara getirir.
Bütünleştirici sağlık uygulamalarının kullanımı giderek artmaktadır. Standart tedavi
prosedürlerinin yanı sıra dikkat çekici tamamlayıcı tedavilerden biri aromaterapidir. Uçucu
yağların şifa amacıyla kullanıldığı aromaterapi, uzun yıllardır başta ağrıyı hafifletmek olmak
üzere çok çeşitli semptomları gidermek ve genel sağlığı desteklemek için kullanılmaktadır.
Klinik aromaterapi, birçok ülkede hemşireliğin bir parçası haline gelmiştir. Klinik
aromaterapi, uçucu yağların ölçülebilir sonuçlar için kullanılmasıdır. Birçok uçucu yağın
çeşitli semptomlar üzerindeki etkileri bilimsel çalışmalar ve makalelerle gösterilmiştir.
Ağrı yönetiminde kullanılan ilaçların birçoğunda opioid bulunur. ‘’Opioid, vücutta morfin
gibi etki gösteren kimyasal maddelerdir.’’ Bazı hastaneler kuralları gereği standart
prosedürlere ek olarak en az bir farmakolojik olmayan ağrı tedavisi sağlıyor. Böylece opioid
kullanımını ve opioidlerle ilgili yan etkileri azaltma stratejileri izliyorlar. Ağrı deneyimi
oldukça kişiseldir ve hastanın söylediği her yerde olabilir. Araştırmacılara göre ağrı ‘’Gerçek
veya potansiyel doku hasarıyla ilişkili hoş olmayan duyusal ve duygusal bir deneyim’’ olarak
tanımlanıyor. Ağrı fiziksel olduğu kadar psikolojik de olabilir çünkü kaygı ve ağrı birbirini
kısır döngü içinde sürekli olarak tetikler.
2019 yılında Amerika’nın Virginia eyaletinde aromaterapinin, hastanelerin ağrı prosedürlerine
ek olarak nasıl bir etki gösterdiğiyle ilgili bir çalışma yapıldı. Bir akut bakım hastanesinde
tedavi gören uygun hastalar bu çalışmaya katılımcı olarak dahil edildi. Görevli hemşireler
hastada ağrı şikayeti olduğunda önce ağrı ve anksiyete derecesini değerlendirdi daha sonra
standart ağrı kesicileri uyguladı. (EHR- electronic health record- kullanılarak ölçüm yapıldı)
Bu süreci takip eden 60 dakika sonunda ağrı ve anksiyete düzeyi yeniden değerlendirildi.
Eğer hastanın ağrı skoru düşmüşse başka bir müdahale yapılmadı. Fakat ağrı hâlâ devam
ediyorsa hastaya aromaterapi uygulaması yapıldı. Aromaterapi uygulaması difüzör yerine
buhur, lavanta, mavi selvi karışımı içeren bir aromaterapi çubuğu ile yapıldı. Ardından yine
60 dakika sonra tekrar ağrı ve anksiyete skorları değerlendirildi.
Görsel 1: Aromaterapi çubuğu
Elde edilen sonuçlara göre aromaterapi aldıktan sonra hastaların hem ağrı hem de anksiyete
skorlarında düşüş vardı. Bu çalışma ile aromaterapinin standart tıbbi bakımla beraber
kullanımının ağrı ve anksiyete skorlarını düşürmede etkili bir yol olduğu gösterilmiştir. Kaygı
veya anksiyete durumu ağrıyı tetikleyeceğinden bu iki parametrenin beraber değerlendirilmesi
oldukça önemlidir. Her iki faktörde düşüş gözlenmesi aromaterapinin yararlı ve bütünsel bir
yaklaşım olduğunun göstergesidir.
Görsel 2: Araştırmanın ağrı ve anksiyete değerlendirme tablosu (Holistic Nursing Practice33
(6): 346-353, Kasım / Aralık 2019)
KAYNAK
Effects of Aromatherapy on Pain and Anxiety Scores in Adult Patients Admitted to a
Community Hospital on the Medical Unit or Telemetry Unit A Pilot Study, Holistic Nursing
Practice,2019
Aromaterapi çubuğu:
https://plantextractsinc.com/inhalers_about.php
