Âdet Öncesi Sendromda Aromaterapinin Gücü

Âdet öncesi dönemde yaşanan fiziksel ve zihinsel semptomlar âdet öncesi sendrom (PMS)
olarak adlandırılır. Bu durum kişinin sağlığından sosyal hayatına kadar geniş bir etki alanına
sahiptir. Bu süreci atlatmanın yollarından biri de tamamlayıcı tedavilerden faydalanmaktır.
Bunlardan biri olan aromaterapide, Rosa Damascena (şam gülü) ve Citrus Aurantium (acı
portakal) uçucu yağları uzun yıllardır kadınların bu dönem için tercih ettiği yağlardandır.
Gül esansiyel yağı, hipnotik, antikonvülzan (nöbet önleyici), antidepresan, antianksiyete ve
analjezik etkilere sahiptir ve merkezi sinir sistemi üzerinde güçlü bir baskılayıcı gücü vardır.
Portakal esansiyel yağı ise antikonvülzan, anksiyete ve uyku bozukluğu giderici ve merkezi
sinir sistemi aktivitesini azaltıcı olarak kullanılmaktadır.
Hem bu iki uçucu yağın âdet öncesi sendromdaki etkilerini doğrulamak hem de birbirleriyle
kıyaslamak için 2017 yılında 95 katılımcıyla bir çalışma yapıldı. Katılımcılara, âdet
kanamasından yaklaşık bir hafta önce, 5 gün boyunca aromaterapi seansları uygulandı.
Aromaterapide hem gül hem portakal hem de tatlı badem (plasebo grubu) yağı kullanıldı.
Katılımcılar âdet öncesi yaşadıkları rahatsızlıkları değerlendirmek için aromaterapiden önce
ve sonra ‘’ Premenstrüel Belirtiler Tarama Aracı (PSST)’’ olarak adlandırılan bir anket
doldurdular. Bu anket ruh hali, fiziksel ve davranışsal semptomların yanı sıra yaşanan
semptomların katılımcıların yaşamı üzerindeki etkileriyle ilgili sorular da içeriyordu. Ek olarak
‘’Goldberg GSA’’ adlı anketi anksiyete, fiziksel semptomlar, sosyal işlev bozukluğu ve
depresyon belirteci olarak kullanıldı. Böylece verilerin tutarlılığı gözlemlenmiş oldu. Toplanan
tüm verilerin sonuçları hem gül esansiyel yağının hem de portakal esansiyel yağının âdet
öncesi sendromun psikolojik semptomlarının genel skorunda etkili olduğunu gösterdi. Öfke
ve sinirlilik üzerinde gül aromaterapisi daha etkiliydi. Portakal aromaterapisi ise kontrolden
çıkan duyguları dinginleştirmede başarılı oldu. Bu daha önceki hiçbir çalışmada tespit
edilmemiş bir bulguydu. Her iki uçucu yağ ile yapılan aromaterapinin ağlamaklı ruh hali ve
reddedilmeye karşı artan hassasiyet duygularını iyileştirmede etkiliydi fakat gül
aromaterapisinin umutsuzluk üzerinde de etkisi oldu. Bu çalışmayla gül ve portakal
aromaterapisinin depresyon üzerindeki etkileri de doğrulanmıştır. Bu iki uçucu yağdan
yalnızca gül, konsantrasyon bozukluğunda etkiliydi. İki uçucu yağ arasında kıyaslandığında
Rosa Damascena, psikolojik belirtilerin genel puanını Citrus Aurantium çiçeğinden daha fazla
düşürdü. Fiziksel semptomların skorunda en önemli düşüşü gül aromaterapisi sağladı. Her iki
uçucu yağ da katılımcıların sosyal aktivitelerini etkiledi. Gül aromaterapisi grubunda ilişkiler,
sosyal aktiviteler ve ev sorumlulukları üzerinde olumlu bir etkisi olurken, portakal
aromaterapisi arkadaşlar ve meslektaşlarla ilişkiler üzerinde önemli bir etkiye sahipti. Tüm bu
sonuçlara bakılarak her iki uçucu yağın âdet öncesi sendromun semptomları üzerindeki etkisi
oldukça haklıdır.
Aromaterapi, âdet öncesi sendromun semptomlarının yönetimi için kullanılabilecek oldukça
basit ama etkili bir çözümdür. Ayrıca risk taşımaz ve uygun maliyetlidir. Bu alternatif tedavi
yöntemi, etkilerini gösterirken vücudun doğal gücünden de faydalanır. Uçucu yağ
moleküllerini sinir sistemine taşırken aynı zamanda hoş kokular duyumsayan vücut,
aromaterapi seansı esnasında pasif durumda değildir. Kokuların yarattığı sakin ve keyifli bir
ortamda kendi iyileşmesine tanıklık eder.

KAYNAK
The effect of aromatherapy on mental, physical symptoms, and social functions of females
with premenstrual syndrome: A randomized clinical trial