Aromaterapi Diyabetli Çocuklarda Anksiyeteyi Azaltıyor Mu?
Diyabet, pankreasın yeterli insülin üretememesi sonucu ortaya çıkan ve yaşam kalitesini
ömür boyu etkileyebilen önemli bir sağlık sorunudur. Çocuklarda görülen Tip 1 diyabet
oldukça yaygındır. Bu metabolik rahatsızlığı Dünya Sağlık Örgütü ‘’sessiz bir salgın’’ olarak
tanımlıyor.
Diyabetli hastaların pankreas probleminden sonra yaşadıkları en büyük komplikasyon
anksiyetedir. Yüksek kaygı seviyesi; bilişsel, davranışsal, duygusal ve fiziksel uyaranlara
vücudun verdiği bir tepkidir. Bu tepkinin doğru yönetimi diyabetli çocuklarda kritiktir.
Yönetilemeyen veya göz ardı edilen anksiyete, çocuklarda sürekli bir huzursuzluğa neden
olarak yaşamlarının her alanını etkileyebilir. Bununla kalmayıp iştah değişiklikleri, kas
gerginliği, baş ağrısı, uyku bozukluğu ve çarpıntı gibi bazı fizyolojik semptomların
geliştirilmesine de neden olur.
Anksiyetenin azaltılması için reçetelenen ilaçlar ‘’benzodiazpin’’ adı verilen bir madde içerir.
Benzodiazpin kullanımı mide bulantısı, kusma ve ilaca bağımlılığa yol açabilir. Ayrıca birçok
ebeveyn çocuklarının anksiyete giderici/ antidepresan kullanmasını reddeder. Aromaterapi
gibi farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanımı, hastanın sağlık ihtiyaçları göz ardı
edilmeden var olan tedavisinin tamamlayıcısıdır. Aromaterapi ile yapılan araştırmalar cilt
yaralarının iyileşmesinde, anksiyete, ağrı ve yorgunluğun azaltılmasında etkili olduğunu
göstermiştir. İran’da 2017 yılında anksiyete ile ilgili geniş çalışmalar özelleştirilerek tip 1
diyabetli çocuklarda aromaterapinin etkileri incelendi.
6-12 yaşlarındaki 60 diyabetli ve alerjisi olmayan çocuk bu çalışmaya katılımcı olarak dahil
edildi. Her grupta 30 kişi olacak şekilde aromaterapi ve kontrol (plasebo) gruplarına ayrıldı.
Aromaterapi grubundaki çocuklar haftada üç kez portakal esansı ile inhalasyon aromaterapisi
aldı. Kontrol grubu ise aromaterapi seansı almadan mevcut bakımına devam etti. Bütün
çocuklar anksiyetelerini ölçen bir anketi müdahaleden önce ve sonra doldurdular. Verilerin
toplanması iki hafta sürdü. Elde edilen sonuçlar aromaterapi alan çocukların anksiyete
skorlarında almayanlara (plasebo grubu) göre önemli ölçüde düşüş olduğunu gösteriyordu.
Aromaterapi vücuda ciltten emilerek veya teneffüs edilerek (inhalasyon) girer. Bu çalışmada
inhalasyon yöntemi ile portakal esansı alan çocuklar bu uçucu yağın bileşenlerini koku alma
siniriyle limbik sisteme ulaştırır. Limbik sistem duygular ve hislerle ilişkilidir. Bu nedenle
uçucu yağlar zihin ve duygular üzerinde sanıldığından daha etkili olabilir. Bu çalışmanın
doğruladığı gibi portakal esansı aromaterapisi tip 1 diyabetli çocuklarda anksiyeteyi
azaltmada oldukça etkilidir. Bütünsel hemşireliğin bir parçası olan aromaterapinin kullanımı
bu alanda da yaygınlaştıkça ‘’sessiz salgının’’ın hasarlarını onarmada büyük bir yardımcı
olacaktır.
KAYNAK
The Effect of Orange Essence Aromatherapy on Anxiety in School-Age Children with
Diabetes, Biomedical and Pharmacology Journal, 2017
