Geri Dönüşüm
GERİ DÖNÜŞÜM MALZEMELERİ VE TANIMLARI
- Cam: Cam ya da sırça, saydam veya yarısaydam, genellikle sert, kırılgan olan ve sıvıların muhafazasına imkân veren, inorganik amorf yapıda katı bir malzemedir. Antik çağlardan beri gerek inşaat malzemesi gerekse süs eşyası olarak camdan faydalanılmaktadır.
- Kâğıt: Hamur durumuna getirilmiş türlü bitkisel maddelerden yapılan, üzerine yazı yazmaya, basmaya, öteberi sarmaya, duvar kaplamaya vb. yarayan, genellikle beyaz ve ince yaprak
- Alüminyum: Gümüş renkte sünek bir metaldir. Alüminyum’un Atom numarası 13 tür. Doğada genellikle boksit cevheri halinde yer almaktadır. Alüminyum oksidasyona karşı üstün direnci ile pek çeşitli kullanım alanlarına sahiptir. Bu direncin temelinde pasivasyon özelliği bulunmaktadır. Endüstrinin pek çok kolunda milyonlarca farklı ürünün yapımında kullanılmakta olup dünya ekonomisi içinde çok önemli bir yeri vardır. Alüminyumdan üretilmiş yapısal bileşenler uzay ve havacılık sanayii için vazgeçilmezdir. Hafiflik ve yüksek dayanım özellikleri gerektiren taşımacılık ve inşaat sanayiinde geniş kullanım alanı bulur.
- Plastik: Karbon, hidrojen, oksijen, azot ve diğer organik ya da inorganik elementlerin oluşturduğu monomer adı verilen; basit yapıdaki moleküllü gruplardaki bağın koparılarak polimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelere verilen isimdir.
- Piller: Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren
- Motor yağı: Motor yağı, motorlu taşıtlarda motorun çalışan parçaları arasında kaygan bir yağ tabakası oluşturarak sürtünen yüzeylerin aşınmasını önler.
- Akümülatörler: Elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depo eden, istenildiğinde bunu elektrik enerjisi olarak veren cihaz, araçlarda bulunan elektrik enerjisi kaynağı.
- Beton: çimentonun kum, çakıl ve uygun oranda su ile karışımı sonucu elde edilen sert, dayanıklı, taş benzeri bir yığışımıdır.
- Organik atıklar: Meyve ve sebze gibi doğal veya bitkisel ürünlerin atıklarıdır.
- Elektronik atıklar: Elektronik ürünlerin ve teknolojik aletlerin atıklarıdır.
- Demir: Çelik sektörünün ana hammaddesi demir cevheridir. Bir madenin cevher olarak değerlendirilebilmesi için işletilmesi ve kullanılmasının ekonomik olması gerekmektedir.
- Tekstil: Hayvansal, bitkisel veya kimyasal lifli kullanım ürünleridir. Giyilebilen her şey ve bazı dekorasyon ürünlerini de içine alan üretim sektörüdür.
- Ahşap: Ağaçtan elde edilen malzemeyle yapılmış her türlü üründür. Tarih öncesi çağlardan beri insanların yapılarında en yaygın yapı malzemelerindendir.
- Metal: Yüksek elektrik ve ısı iletkenliği, kendine özgü parlaklığı olan, şekillendirmeye yatkın, katyon oluşturma eğilimi yüksek, oksijenle birleşerek çoğunlukla bazik oksitler veren elementler. Metaller, kendi aralarında soy metaller ve soy olmayan metaller şeklinde sınıflandırılabilir.
- Solvent Bazlı Atıklar: Endüstride hemen hemen her üretim sektöründe yağ giderme ve temizlik vb. işlemlerde solvent kullanılır.
GERİ DÖNÜŞÜM NEDİR?
Geri dönüşüm terim olarak, kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile ham madde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılmasıdır. Tüketilen maddelerin yeniden geri dönüşüm halkası içine katılabilmesi ile öncelikle ham madde ihtiyacı azalır. Böylece insan nüfusunun artışı ile paralel olarak artan tüketimin doğal dengeyi bozması ve doğaya verilen zarar engellenmiş olur. Bununla birlikte yeniden dönüştürülebilen maddelerin tekrar ham madde olarak kullanılması büyük miktarda enerji tasarrufunu mümkün kılar. Örneğin, yeniden kazanılabilir alüminyumun kullanılması alüminyumun sıfırdan imal edilmesine oranla %35'e varan enerji tasarrufu sağlamaktadır. Atık malzemelerin ham madde olarak kullanılması çevre kirliliğinin engellenmesi açısından da önemlidir. Kullanılmış kâğıdın tekrar kâğıt imalatında kullanılması hava kirliliğini %74-94, su kirliliğini %35, su kullanımını %45 azaltabilmektedir. Örneğin bir ton atık kâğıdın kâğıt hamuruna katılmasıyla 8 ağacın kesilmesi önlenebilmektedir.
GERİ DÖNÜŞÜMÜN ENERJİ TASARUFUNA ETKİSİ
Geri dönüşüm demek, yeniden kullanmak demek. Ne kadar çok geri dönüşüm sağlarsak o kadar az enerji ihtiyacımız olacaktır. Çünkü örneğin bir pet şişeyi en baştan üretmemize gerek kalmadığı için, onu yeniden kullanılabilir hale getirmek çok daha az enerji harcamayı gerektirecektir. Bu da temiz bir çevrenin yanı sıra doğal kaynakların tüketimini de önemli ölçüde kontrol altına almayı sağlıyor. Bu yönüyle toplumların geleceğine yön veren maddelerden biri olabilir.
Geri Dönüşüm Nasıl Enerji Tasarrufu Sağlar?
Ahşap, kâğıt, cam gibi geri dönüşebilir malzemeler içeren endüstri ürünlerini sıfırdan üretmek önemli miktarlarda enerji harcamayı gerektiriyor. Fakat bu ürünleri geri dönüşüm işlemleri ile elde etmek görece daha az enerji harcamak anlamına geliyor. Hammaddeyi ilk kez elde etmek, yani ürünü sıfırdan üretmek daha yolun başındayken, hammaddeyi elde ederken çevreye zarar vermeye başlıyor. Hammaddenin elde edildiği konumdaki ekosisteme zarar vermesi, hava ve su kirliliği yaratması gibi durumlar bu zararların başında geliyor. Yeni hammaddeler çıkarmak yerine geri dönüşümlü malzemelerin faydalı hale dönüştürülmesi üretici firmaların da bu ürünleri elde etmek için enerji ve dolayısı ile para tasarrufu sağlaması anlamına geliyor. Bu işlemlerin başında elbette iş makinaları kullanımı ve yakıt masrafları geliyor. Özellikle iş makineleri ve taşıma araçlarının yakıt kullanımları önemli maliyetler getiriyor. Geri dönüşüme başlayan firmalarda eskisine göre %30’a varan enerji tasarrufları sağlanmış durumda.
Enerji Tasarrufuna Neden İhtiyacımız Var?
Enerjiyi verimli kullanmak para tasarrufu anlamına gelir. Enerji tasarrufunun en önemli sebeplerinden biri maliyetleri kısmaktır. Fosil yakıtlardan elektrik üretmek temiz olmayan bir yoldur ve bu süreçte sera gazlarının atmosfere yayılması sonucu küresel ısınma etkilerini görmekteyiz.
Enerji Tasarrufu Nedir?
Enerji tasarrufu, enerji tüketimini azaltmak amacıyla yapılan çabalar anlamına gelir. Verimli enerji kullanımı, düşük enerji tüketimi ve/veya geleneksel enerji kaynaklarından düşük enerji tüketimi ile birlikte enerji tasarrufu sağlanabilir.