Kireçlenmeye Bağlı Eklem Ağrısı Ve Şişliği: Aromaterapi Masajının Etkileri
Osteoartrit bilinen adıyla kireçlenmenin en önemli semptomu ağrıdır. Diz kireçlenmesi olan
hastalar yeteri kadar hareket etmediklerinde veya sabah uyandıklarında eklem sertliği
yaşarlar. Bu sertlik ortalama 30 dakika sürse de ağrı ve fiziksel işlevin azalması sürekliliğini
yitirmez.
Diz osteoartriti tedavisi için mevcut kılavuzlar, farmakolojik ve farmakolojik olmayan
yöntemlerin birlikte kullanılmasını önermektedir. Fakat uzun süre birden fazla ilaç kullanan
hastalar mide problemleri, uyku bozuklukları ve depresyon yaşıyorlar. Bu nedenle birçoğu
ilaçlarını düzensiz kullanmaya başlayıp tedavileri süreçlerini sekteye uğratıyorlar. Bu gibi
nedenlerden dolayı farmakolojik olmayan yöntemlere yönelim de artıyor.
Aromaterapi mesajı, kireçlenme ağrısının kontrolü için kullanılan farmakolojik olmayan
yöntemlerden biridir. Temelde hedefi bir hastalığı yok etmek değil hastalığın semptomlarını
mümkün olan en aza indirmek ve bunu en doğal yoldan yapmaktır. Aromaterapi masajında,
uçucu yağların bileşenlerinin epidermisteki (deri tabakalarından biri) lenf ve kan damarları
yoluyla dolaşım sistemine erişerek ağrıyı dindirmek ve fiziksel işlevi iyileştirmek için hareket
etmesi eklem ağrıları için de uygulanabileceğine işaret ediyor. Ayrıca uçucu yağların bazı
bileşenleri belirli hormon salınımlarını aktive ederek ağrıyı azaltmada başarılı oluyor.
Yapılan araştırmalar kireçlenme ağrısının yönetiminde eklem fonksiyonu üzerindeki
etkileriyle zencefil; ağrı üzerindeki etkileriyle ise lavanta ve okaliptüs yağının
kullanılabileceğini gösteriyor. Bozok Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Hemşireliği Anabilim
Dalları’nın ortak çalışması ile 2017’de aromaterapinin diz kireçlenmesi üzerindeki etkileri
incelendi. Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde ortopedi ile fizik tedavi ve
rehabilitasyon bölümlerine başvuran 25 yaş üstü ağrı şikayeti olan kireçlenme hastaları
araştırmaya katılımcı olarak katıldı. Katılımcılar her grupta 35 kişi olacak şekilde aromaterapi
masajı, geleneksel masaj ve kontrol grubuna alındılar. Tüm hastaların ağrı skorları görsel
analog ölçeği ile (VAS) hem bir aktivite sırasında hem de dinlenme sırasında ölçüldü. Ayrıca
WOMAC osteoartrit indeksi kullanılarak da ağrı, sertlik ve fiziksel fonksiyonları
değerlendirildi.
Aromaterapi masajı grubundaki hastalara toplam 9 defa 30 dakikalık zencefil, lavanta ve
okaliptüs masajı uygulandı. Ön işlemler, masaj tekniği, uygulama adımları, seans süresi gibi
parametreler aynı tutularak geleneksel masaj grubundaki hastalara zeytinyağı masajı
uygulandı. Kontrol grubu, aromaterapinin plasebo etkisini gözlemlemek için oluşturuldu ve
bu gruba uçucu yağ kullanılmadan masaj uygulandı. Elde edilen tüm verilerin analizleri,
aromaterapi grubundaki hastaların ağrı skorlarında diğer gruptakilere göre belirgin bir düşüş
olduğunu gösterdi. Bunun sebebi masaj terapisinde kullanılan aromatik yağlardır. Aromatik
yağlar, bileşenlerinin olumlu etkilerinin yanı sıra masajın etkinliğini arttırması ve masajın
dolaşım üzerinde fayda sağlamasıyla da kritik öneme sahiptir. Lavanta yağının
bileşenlerinden biri olan ‘’linalool’’ sinir uyarılarını yavaşlatarak kas gerginliğinin ve ağrı
algısının ve kaygının azalmasına yardımcı olur. Okaliptüs yağı, özellikle romatizmal
rahatsızlıklarda eklem, kas ve kemik ağrısını hafifletmede etkilidir. Zencefil yağının analjezik
(ağrı kesici) etkileriyle beraber artan eklem hareket aralığını sıkıştırdığı da gözlemlenmiştir.
Aromaterapi masajı, katılımcıların eklem sertliğini azaltırken geleneksel masajda bu konuda
etki göstermedi. Tüm bunlar aromaterapi masajının kireçlenme gibi eklem rahatsızlıklarında
ağrı ve sertliği azaltarak fiziksel işlevi iyileştirme potansiyelinin geleneksel masajdan üstün
olduğunun göstergesidir!
KAYNAK
The Effect of Aromatherapy Massage on Knee Pain and Functional Status in Participants with
Osteoarthritis- Pain Managment Nursing, 2019
